Sinds 1 juli 2021 nog enkel de innovatie-aftrek

12/07/21 De innovatie-aftrek (kortweg IA) werd in de Belgische belastingwet geïntroduceerd op 1 juli 2016. Deze aftrek vervangt de octrooi-aftrek (kortweg OA) die niet langer voldeed aan de minimumstandaarden van de OESO.

Tijdens een overgangsperiode kon u de OA blijven toepassen. Maar sinds 30 juni 2021 is het finaal gedaan. Vanaf 1 juli kan u opteren voor de ruimere IA. Wat zijn de verschillen?

Overgangsperiode octrooi-aftrek (OA)

Ondernemingen met kwalificerende intellectuele eigendomsrechten (IP’s) konden nog altijd genieten van de octrooi-aftrek (OA) voor octrooien verworven of aangevraagd vóór 1 juli 2016. Vanaf dan begon een overgangsperiode die op 30 juni 2021 stopte. Wenste u gebruik te maken van die overgangsperiode, dan moest u voor de volledige overgangsperiode per octrooi een onherroepelijke keuze maken tussen de OA of de IA. Koos u in het verleden dus voor de OA voor een octrooi, dan kan u pas de eerste keer de IA toepassen voor dat octrooi voor het boekjaar dat afsluit vanaf 1 juli 2021.

Belang van eigen Onderzoek & Ontwikkeling voor innovatie-aftrek (IA)

Het doel van de innovatie-aftrek (IA) is een maximale stimulans bieden op vlak van vennootschapsbelasting aan ondernemingen die eigen Onderzoek en Ontwikkeling doen (O&O-activiteiten) en dus ook eigen O&O-kosten dragen. Of aan ondernemingen die hun O&O-activiteiten uitbesteden aan niet-verbonden ondernemingen.

De OA was enkel van toepassing op inkomsten uit octrooien en aanvullende beschermingscertificaten. De IA is van toepassing op innovatie-inkomsten uit de volgende intellectuele eigendomsrechten:

• Octrooien en aanvullende beschermingscertificaten (ABC’s);
• Auteursrechtelijk beschermde computerprogramma’s met inbegrip van een afgeleid werk of aanpassing van een bestaand computerprogramma;
• Van overheidswege toegekende data- en marktexclusiviteit;
• Kwekersrechten en weesgeneesmiddelen;
• Procesinnovatie.

Berekening van de innovatie-aftrek

De berekening van de IA gebeurt als volgt: netto innovatie-inkomsten x 85% x nexus-breuk

• Net zoals het geval was bij de OA, omvat het begrip inkomsten zowel licentievergoedingen (afkomstig van het verstrekken van een aparte licentie) als inbegrepen licentievergoedingen (vervat in de algemene verkoopprijs van een goed of dienst indien de onderneming het IP gebruikt voor eigen commercialisatie).
• Net zoals het geval is bij de OA, komen enkel marktconforme inkomsten in aanmerking voor de IA.
• In tegenstelling tot de OA die van toepassing is op de bruto innovatie-inkomsten, moeten de O&O-kosten die rechtstreeks verband houden met het IP, zoals afschrijvingskosten en loonkosten van personeel, in mindering gebracht worden bij de IA. Die is dus enkel van toepassing op de netto innovatie-inkomsten.
• Onder de IA worden innovatie-inkomsten voor 85% vrijgesteld van vennootschapsbelasting, tegenover een vrijstelling van 80% onder de OA.
• Tot slot zorgt de nexus-breuk ervoor dat de IA enkel toegepast kan worden op innovatie-inkomsten voorkomende uit de IP’s waarvan de eigenlijke O&O-activiteiten door de onderneming zelf worden uitgevoerd. Ondernemingen die vooral in-house Onderzoek & Ontwikkeling doen en deze activiteiten dus niet uitbesteden aan verbonden ondernemingen of IP-rechten verwerven (al dan niet van een verbonden onderneming), genieten in principe een hogere nexus-breuk en dus een hogere IA!

Andere relevante verschillen met OA

• In tegenstelling tot de OA kan het niet-gebruikte deel van de IA wel overgedragen worden naar een volgend boekjaar. U verliest de IA dus niet bij onvoldoende fiscale winst.
• In tegenstelling tot de OA genieten vergoedingen verkregen bij de vervreemding van kwalificerende IP’s ook van de IA. Wel op voorwaarde van een herinvestering van de verkregen sommen binnen de 5 jaar.
• Terwijl de OA een relatief beperkt geografisch toepassingsgebied heeft, is de IA van toepassing op alle innovatie-inkomsten die vervat zitten in het belastbare resultaat in België. En dat ongeacht het land van oorsprong van de inkomsten. Behalve wanneer de inkomsten toewijsbaar zijn aan een buitenlandse vaste inrichting.
• Terwijl de OA enkel genoten kon worden vanaf het boekjaar waarin het octrooi formeel was toegekend, kan de IA al toegepast worden vanaf het boekjaar waarin het IP wordt aangevraagd.

Praktische aandachtspunten bij de overgangsperiode

Sinds 30 juni 2021 kan u de OA niet langer toepassen. Overschakelen naar de IA kan uiteraard, maar u houdt best rekening met volgende zaken:

• Keuze maken
  Indien u het boekjaar afsluit na 30 juni 2021, hebt u de keuze om ofwel de IA toe te passen voor het volledige boekjaar ofwel om zowel de OA als de IA te claimen. Concreet betekent dit dat de OA kan toegepast worden tot 30 juni 2021. Terwijl de IA betrekking zal hebben op het resterende deel van het boekjaar. Een toepassing in hetzelfde boekjaar van zowel de OA als de IA is uiteraard alleen maar mogelijk indien er onherroepelijk voor de OA werd gekozen tijdens de overgangsperiode.
• Overzicht behouden
  De O&O-uitgaven voor de periode waarin de OA werd toegepast, moeten enkel opgenomen worden in de nexus-breuk van de IA. Deze kosten komen dus niet in mindering van de bruto innovatie-inkomsten indien voor hetzelfde octrooi al de OA werd geclaimd. Indien u beide regimes in hetzelfde boekjaar wenst toe te passen, maakt u best gebruik van een afzonderlijke analytische boekhouding, een tussentijdse afsluiting op 30 juni 2021 en/of timesheets.
• Berekenen
  De berekeningsmethode die u gebruikte voor de OA kan u in principe verder hanteren voor de IA. U zal echter wel een bijkomende analyse van de onderliggende O&O-kosten moeten om de netto innovatie-inkomsten te bepalen. Uiteraard moet de gehele berekeningsmethode onderbouwd zijn met een verrekenprijsmethodologie.

Meer rulings en meer controles

Uit de rulingpraktijk blijkt de populariteit van de IA. Heel wat ondernemingen wensen zekerheid over de berekening van de IA en sluiten daarom een voorafgaand akkoord met de Rulingcommissie. De commissie hanteert bepaalde richtlijnen. Het bedrag aan IA zal afhankelijk zijn van diverse aspecten, zoals de aard van het kwalificerend IP, het belang van de O&O-functie binnen de onderneming, de te hanteren verrekenprijsmethode, enz. Momenteel zijn de eerste rulings gepubliceerd over de overgang van de OA naar de IA.

Die populariteit vertaalt zich ook in het aantal fiscale controles. Vaak beperken die zich niet tot een nazicht van de IA, maar richten ze hun pijlen eveneens op de onderliggende verrekenprijsmethodologie. Wees daarom voorbereid op vragen van de fiscus en zorg proactief voor een onderbouwd dossier en/of start een rulingaanvraag op.

Hebt u vragen over de toepassing van de innovatie-aftrek, aarzel niet om contact op te nemen met uw dossierbeheerder.  Voor de optimalisatie van de O&O in uw dossier werken we samen met experten in deze materie.

Meer tips & tricks?

Lees meer